Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie

z wrodzoną dobrocią witamy na stronie

Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak

w przemiłym mieście jakim są Tychy z interesującą linią komunikacyjną Żwakowską 8/66

Słownik pojęć

wachlarz znaczeń na: A Ą B C Ć D E Ę F G H J K L Ł M N Ń O Ó R S Ś T U Y Z Ź Ż

litery alfabetu kraju położonego między Morzem Bałtyckim i Karpatami

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – mamy przyjemność ponownie powitać Państwa na stronie zgromadzonych wartości encyklopedycznych.

.

• strona główna • BIP1 • KDR • regulamin • kolekcja • laury • falerystyka • heraldyka • symbolika • emblematyka • rzeźba • ceramika • broń biała • .

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – A

---

ABAKUS, abak, mat. prymitywne liczydło. Pierwotnie zakurzona deska, na której można było pisać palcem. U staroż. Greków i Rzymian, a także w zach. Europie (do XVIII w.). Prostokątna deska z wyrytymi żłobkami, w których kamykami zaznaczano jednostki poszczególnych rzędów przedstawianej liczby. Jeśli liczba nie miała jednostek pewnego rzędu, odpowiedni żłobek był pusty.

.

AGON [gr.], w starożytnej Grecji zawody, w których uczestnicy afiszowali się swymi umiejętnościami. Popularne były agony gimniczne, zbliżone do naszych zawodów lekkoatletycznych. Dalej hippiczne, czyli wyścigi na rydwanach zaprzężonych w 2 lub 4 konie. I wreszcie muzyczne, obejmujące ekscesy wokalne i instrumentalne. Nazwę agon używano również do zawodów dramatycznych, w których od V w. p.n.e. uczestniczyli autorzy tragedii i komedii. ( też igrzyska greckie).

.

AGORA [gr.], skoncentrowanie obywateli w starożytnych miastach – państwach greckich. Przesądzało w najważniejszych sprawach politycznych, sądowniczych i kultowych. Stąd także nazwa miejsca obrad tego zgromadzenia [’rynek’, odpowiednik rzymskiego forum].

.

Słownik pojęć Ax

---

ANIZOTROPIA – zmienność cech fizycznych (w tym optycznych) ciał krystalicznych w zależności od kierunku obserwacji, np. anizotropia twardości, rozszerzalności cieplnej itp.

.

ARCHI [arki; wł., „smyczki”], ogólna nazwa grupy instrumentów smyczkowych w orkiestrze symfonicznej. Są to skrzypce I i II, altówki, wiolonczele i kontrabasy, czyli tzw. kwintet smyczkowy.

.

„ARCHIMEDES”, nazwa pierwszego parowca napędzanego śrubą okrętową. Zbudowany 1839 przez ang. konstruktora Francisa Smitha. 237 BRT, prędkości ok. 10 węzłów. Nazwę „Archimedes” nadano również pierwszemu śrubowcowi rosyjskiemu (1848).

.

Słownik pojęć AR

---

ARCHIREJ, archijerej [gr. archiereús], w kościele greckim (prawosł.) tytuł wyższych duchownych, patriarchów, arcybiskupów i piskupów. W gr. literaturze wczesnochrześc. tytuł Chrystusa.

.

ARENDA [łac. arendare „wydzierżawić”]. staropolski termin prawniczy na oznaczenie dzierżawy dóbr nieruchomych (np. ziemi, młyna, karczmy) lub praw (np. poboru opłat, podatków). Arendarz – dzierżawca.

.

ARMIA MONGOLSKA – wojownicy mongolscy pod wodzą Czyngis-chana na niezawodnych konikach, uzbrojeni w łuki i lance, zdobyli w XIII w. imperium rozciągające się od Chin po Europę.

.

ARYSTOTELES (384-322 p.n.e.) grecki filozof, uczeń Platona i nauczyciel Aleksandra Wielkiego, jego działalność filozoficzna i naukowa obejmowała niemal wszystkie dziedziny, w tym również mineralogię.

.

Słownik pojęć Au

---

ASTERYZM – (też gwiaździstość) efekt optyczny zaliczany do zewnętrznych zjawisk mieniących. Wyglądem przypominający jasną gwiazdę niekiedy 4-, 6- lub nawet 12 ramienną. Zjawisko to jest wynikiem odbicia i rozproszenia światła białego na występujących w kamieniach szlachetnych i ozdobnych inkluzjach o pokroju wydłużonym (włóknistym, pręcikowym, igiełkowym), np. kryształach rutylu, które mają różną orientację przestrzenną (przecinają się pod różnymi kontami).

.

AUSTRALIA jest najmniejszym kontynentem i szóstym co do wielkości krajem świata. Ludność skupia się na wschodnim i południowo-wschodnim wybrzeżu; dwie trzecie obywateli mieszka w ośmiu miastach. około 80 % terytorium to tzw. outback, czyli rozległe pustynne terytoria, przez to niezamieszkałe i nie nadające się pod uprawę. Hodowla owiec na ogromnych farmach to główna podpora gospodarcza tych terenów; jednocześnie czyni ona z Australii największego producenta wełny na świecie. Dzieci mieszkające na takich farmach uczą się za pośrednictwem telewizji i radia z nadajnikiem. Usługi Latającego Doktora zapewniają stałą opiekę medyczną najbardziej odizolowanym gospodarstwom domowym. Obfite zasoby mineralne; największy produkt eksportowy to węgiel kamienny, ponadto eksploatacja złota, uranu, żelaza, diamentów, opali i boksytu. W obecnej dekadzie Australia kładzie nacisk na rozwój nowych gałęzi gospodarki, takich jak turystyka i telekomunikacja.

.

Słownik pojęć B

---

BAHA .

.

Słownik pojęć C

---

CABA .

CHIL .

CUDO .

.

Słownik pojęć D

---

DAMA .

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – E

---

EAK .

EDEN. .

EGO .

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – E

---

EMITRON, odmiana fabryczna ortikonu, jednego z rodzajów telewizyjnej lampy analizującej.

.

EMMANUEL [emanüel] PIERRE, ur. 3 V 1916. Francuski poeta i eseista, związany z kat. grupą „Ésprit”. W okresie II wojny światowej brał udział w ruchu oporu. W swych utworach reprezentuje ideologię lewicowego katolicyzmu francuskiego. Usiłuje przez refleksję poetycką i filozoficzną odnaleźć sens dramatu współczesności. Jest autorem wierszy lirycznych, długich poematów, w których motywy chrześcijańskie przeplatają się z biblijnymi i mitologicznymi: Tombeau d’Orphée (1941), Sodome (1944) oraz zbioru szkiców Poésie, raison ardente (1947). EMMANUEL Z RZYMU Immanuel da Roma.

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – H

---

HIEROGLIFY – Egipcjanie posługiwali się nimi od końca IV tysiąclecia p.n.e. do końca IV w. n.e. To święte pismo składa się z symbolicznych znaków wyrażających słowa, idee lub dźwięki.

.

HIPOTEKA jest ograniczonym prawem rzeczowym, stanowiącym zabezpieczenie wierzytelności pieniężnej na nieruchomości. Warunkiem zaistnienia hipoteki jest umowa między wierzycielem a dłużnikiem hipotecznym oraz jej wpis do księgi wieczystej. Niewykonanie zobowiązania przez dłużnika daje wierzycielowi prawo zaspokojenia swojej należności z obciążonej nieruchomości, z prawem pierwszeństwa przed osobistymi wierzycielami dłużnika.

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – I

---

INDIE zajmują większą część subkontynentu indyjskiego; graniczą z Pakistanem na zachodzie, Chinami, Nepalem i Bhutanem na północy oraz Bangladeszem i Myanmarem (Birma) na wschodzie. Kraj szczyci się jedną z najstarszych cywilizacji świata (cywilizacja Ariów), której historia sięga XV w. p.n.e. Współczesne Indie stanowią bogaty konglomerat ras, społeczności posługujących się ponad 700 różnymi językami i dialektami; piętnaście z nich posiada status języka urzędowego, chociaż hindi używany jest jako podstawowy lub drugi język przez przez ponad 80% populacji. Od momentu uzyskania niepodległości od Wielkiej Brytanii w 1947 r., Indie pozostają w problematycznych stosunkach ze swoimi sąsiadami, wchodząc w 1965 r. w zbrojny konflikt z Pakistanem. Wartość produktu narodowego brutto pozostaje jedną z najniższych w świecie. Import w dalszym ciągu przeważa nad eksportem, podczas gdy kończy się pomoc zagraniczna, z zadłużenie zewnętrzne nadal rośnie. Główne zasoby Indii to węgiel kamienny, rudy żelaza, mangan, mika, boksyt, rudy tytanowe, chromit, gaz ziemny, diamenty, ropa naftowa, wapień.

.

INKOWIE – państwo Inków – począwszy od XIII w. w Ameryce Południowej dzierżył władzę Inka – Syn Słońca. Jego wojownicy poruszający się po drogach wykładanych kamieniami sprawowali kontrolę nad państwem i jego mieszkańcami – wieśniakami, kapłanami, rzemieślnikami, kupcami.

.

ISLANDIA jest republiką wyspiarską położoną tuż na południe od koła podbiegunowego północnego. Mieszkańcy kraju będący bezpośrednio potomkami wikingów, osadników z IX w., żyją w surowym w wulkanicznym krajobrazie. Kraj nawiedzają często trzęsienia ziemi. Gorące źródła na obszarach wulkanicznych zaopatrują Islandię w znaczną część gorącej wody i energię cieplną. Podstawą gospodarki islandzkiej jest rybołówstwo, większość floty rybackiej stanowi własność państwa; na produkty rybne przypada trzy czwarte całego eksportu. Jednak w ostatnich latach zubożenie zasobów rybnych spowodowało konieczność wprowadzenia systemu ograniczeń i zakazów; coraz bardziej popularne stają się farmy rybne. W szklarniach ogrzewanych energią geotermalną uprawiane są warzywa i kwiaty.

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – J

---

JORGE LUIS BORGES, amerykański pisarz, w opowiadaniu Biblioteka Babel przedstawił bibliotekę tak ogromną, że na jej półkach można było znaleźć każdą możliwą książkę: każdą powieść, wiersz i pracę naukową oraz wszystkie polemiki z tymi pracami i wszystkie polemiki do polemik, i tak dalej w nieskończoność. Kryptoanalityk próbujący odszyfrować metodą prób i błędów wiadomość zaszyfrowaną szyfrem z kluczem jednorazowym byłby w podobnej sytuacji. Ponieważ klucz jest całkowicie losowy, zbiór możliwych odszyfrowań zawierałby wszystkie teksty o tej samej długości: właściwą wiadomość, ale także jej zaprzeczenie, wiadomość, w której wszystkie rzeczowniki zostały zamienione na inne o tej samej długości i tak w nieskończoność.

.

ABC K

.

Słownik pojęć L

---

LEONARDO DA VINCI (1452-1519) „wymyślił prawie wszystko”. Począwszy od latających machin, na urządzeniach wodnych i wojennych skończywszy. Imał się wielu rzeczy; malarstwa, poezji, architektury, matematyki – prawdziwy geniusz epoki renesansu.

.

Słownik pojęć M

---

MAJOWIE – w Ameryce Centralnej od 250 do 950 r. rozkwitała cywilizacja Majów. W ich miastach wznosiły się świątynie i piramidy. Majowie doskonalili stale własne pismo i kalendarz. Uprawiali kukurydzę, hodowali indyki, lecz nie znali koła.

.

MUZUŁMANIE – w VII w. Arabowie nawróceni na islam – nową religię stworzoną przez Mahometa – podbili ziemie rozciągające się na obszarze 4000 km. Około 1000 r. trzy dynastie kalifów podzieliły między siebie świat muzułmański: Abbasydzi w Bagdadzie, Omajjadzi w Kordobie, Fatymidzi w Kairze. Na skrzyżowaniu Alfaryki, Azji i Europy islam przyczynił się do rozwoju potężnej cywilizacji.

.

Słownik pojęć P

---

PALEOLIT.

PANAMA.

PIŻMO.

PIŻMOWIEC.

.

Słownik pojęć S

---

Stany Zjednoczone powinny jednocześnie wyrzec się kontroli nad samym kanałem w roku 2000. Sektor usług finansowych znacznie się rozwija, ale napływ inwestycji zagranicznych pozostaje w dalszym ciągu na niskim poziomie z powodu niestabilnej sytuacji politycznej. W 1989 r. Stany Zjednoczone dokonały inwazji na Panamę i obaliły wojskowego dyktatora, generała Noriegę, który został następnie osądzony i osadzony w więzieniu za przemyt narkotyków. Armia panamska została rozwiązana i w latach 1989 i 1994 przeprowadzono wolne wybory.

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – P

---

PHYSIOLOGUS – greckie dzieło, przetłumaczone na łacinę, z przełomu późnego antyku i wczesnego średniowiecza, obejmujące opisy, po części fantazyjne, zwierząt, roślin i kamieni oraz przypisujące im symbolikę chrześcijańską z mocnym akcentem moralnym.

.

PLIK GRAFICZNY – choć może się to wydawać paradoksalne, rozwój nowych technologii spowodował odwrócenie steganografii. Konwencjonalny plik dźwiękowy składa się z 16-bitowych wartości odtwarzanych z częstotliwością 44,1 kHz. Nietrudno jest użyć części tych bitów do przesłania tajnej wiadomości w taki sposób, że słuchacz nie dostrzeże w dźwięku żadnej różnicy. Pliki graficzne również mogą służyć do przesłania ukrytych informacji.

.

POLO MARCO (ok. 1250-1323) podróżnik wenecki, dotarł do Azji Środkowej, Indii i Chin, przez wiele lat żył na dworze chana Kubilaja w Pekinie; po powrocie do Wenecji został uwięziony podczas wojny, którą Wenecja toczyła z Genuą, w więzieniu podyktował i poprawił manuskrypt, który jest jednym z najbardziej interesujących dzieł z zakresu geografii i obyczajowości.

.

PRZYNALEŻNOŚCI – są to rzeczy ruchome, niezbędne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi, np. kluczyk stacyjki samochodowej. Nie traci charakteru przynależności przejściowe pozbawienie jej faktycznego związku z rzeczą główną. Istnieje domniemanie, że czynność prawna dotycząca rzeczy głównej obejmuje także przynależność, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej lub przepisów szczególnych.

.

Słownik pojęć R

---

REWOLUCJA ROSYJSKA – w 1905 r. lud rosyjski zbuntował się przeciwko fatalnym warunkom bytu, lecz car Mikołaj II nieustępliwie sprawował władzę. W lutym 1917 r. nastąpił ponowny zryw; został utworzony rząd tymczasowy. W. I. Lenin, główny przywódca bolszewików (komunistów), wystosował apel do ludu rosyjskiego: należy powstrzymać wojnę z Niemcami, wybrać „sowiety” – tj. rady robotnicze, chłopskie, żołnierskie. 25 października bolszewicy byli już u władzy – stworzyli pierwsze państwo socjalistyczne.

.

RUCHOMOŚĆ – tego pojęcia kodeks cywilny nie definiuje, tym niemniej można je wydedukować z definicji nieruchomości i objąć nim, jako jego desygnaty, wszystkie rzeczy nie będące nieruchomościami.

.

RZECZ, RZECZAMI według kodeksy cywilnego są tylko przedmioty materialne będące we władzy człowieka.

.

RZEMIOSŁO, RZEMIOSŁEM jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną lub spółkę cywilną z udziałem kwalifikowanej pracy własnej.

.

Słownik pojęć S

---

SAN MARINO to kraj bez dostępu do morza, położony w centralnych Włoszech. Jest trzecim, najmniejszym państwem w Europie (po Watykanie i Monako); utrzymało swoją niepodległość od IV w. to jest od chwili założenia pierwszej osady. Konstytucja państwa datuje się na rok 1600. W 1861 r. San Marino odmówiło przyłączenie do jednoczących się Włoch, chociaż więzy gospodarcze i kulturalne między obydwoma krajami pozostały nadal mocne.

.

Większość surowców dla przemysłu lekkiego (odzieżowego, elektronicznego i ceramiki), podobnie jak energię elektryczną, republika sprowadza z Włoch. Walutą San Marino jest lir włoski; kraj wysyła także wielu swoich studentów na włoskie uczelnie. Turystyka przynosi ponad połowę dochodu narodowego brutto, a ponad 80% przybywających do San Marino turystów to Włosi. Niski jest wskaźnik bezrobocia, a stopa życiowa mieszkańców kraju porównywalna do stopy życiowej jego większego sąsiada. Aż do 1960 r. kobiety nie posiadały prawa wyborczego. Do 1973 r. nie mogły zajmować stanowisk urzędników państwowych.

.

SFEROLITY – kuliste, różnych rozmiarów formy występowania minerałów w skałach.

.

SPADKOBIERCA – to osoba uprawniona do przyjęcia spadku. Może nią być zarówno osoba fizyczna jak i prawna, np. fundacja.

.

SPADKODAWCA – to osoba zmarła pozostawiająca spadek. Może nią być tylko osoba fizyczna.

.

SYSTEM NIEWOLNICZY został zniesiony w XIX w. Po uzyskaniu niepodległości w 1975 r. wyspy Świętego Tomasza i Księżyca wprowadziły marksistowski system jednopartyjny. Spowodowało to emigrację wielu tysięcy potomków osadników portugalskich. Kraj rządzony jest obecnie przez czarną większość.

.

W 1990 r. obalono komunistyczny system rządów. Wprowadzono model wielopartyjnej demokracji. Spadek produkcji kakao (głównej uprawy) doprowadził do załamania bilansu płatniczego. Obecnie niezbędna jest – jako uzupełnienie dla krajowej gospodarki – pomoc zagraniczna. Powszechny problem stanowi niedożywienie ludności. Wysoki jest także wskaźnik bezrobocia. Główne zasoby to kakao, ryby.

.

Słownik pojęć T

---

Tarcza .

TEOFRAST (ok. 372-287 p.n.e.) – grecki filozof, następca Arystotelesa, autor wielu dzieł filozoficznych oraz przyrodniczych. Autor traktatu „O kamieniach”.

.

TURCJA – Republika Turecka – ze względu na strategiczne położenie przy wejściu na Morze Czarne, na granicy Europy i Azji, bliskowschodni naród turecki łączą silne więzy z obydwiema kulturami. Po szybkim wzroście gospodarczym w latach osiemdziesiątych w dekadzie lat dziewięćdziesiątych nastąpiło gwałtowne załamanie, spowodowane nagłym wzrostem inflacji, zadłużenia publicznego i stopy procentowej. Część banków zbankrutowała i giełda odnotowała pięćdziesięcioprocentowy spadek.

.

Turystyka, znaczący sektor gospodarki, zagrożona jest działaniami partyzantów Kurdyjskiej Partii Robotniczej. Południowo-wschodnie obszary kraju przeżywają poważne problemy gospodarcze. Obecnie Turcja szuka doraźnej pomocy w celu osiągnięcia stabilizacji gospodarki i umożliwienia krajowi powrotu na zagraniczne rynki kapitałowe. Główne zasoby tego kraju to minerały, rolnictwo, turystyka, przemysł przetwórczy.

.

TWARDOŚĆ MINERAŁU – cecha fizyczna (mechaniczna) minerału, będąca miarą oporu, jaki stawia minerał jakiejkolwiek zewnętrznej sile mechanicznej, która rysuje lub w inny sposób zniekształca jego powierzchnię.

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – strony polecane

---

• NIMOZ • Portal Tychy, Europa, Świat • .

.

Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie – kategoria:

---

4317. 2394. 7 kwietnia 2020. Kolumna główna. Kwestia na ornament S. Paleta Prus 2. Treść kluczowa.

.

.