Kolekcja Broni Białej
Artefakty kulturowe, z których Dział Broni Białej tworzy kolekcję są zdefiniowane na niniejszej stronie internetowej dotyczącej czwartego segmentu zbioru Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak w Tychach bezspornie ulica Żwakowska 8/66. W istocie artykuł wykazuje ogół sprezentowanych ruchomości/res istniejących rzeczywiście, zatwierdzonych do prowadzenia walki wręcz czy też czynności reprezentacyjnych i ceremonialnych.
Zestawienie Broni Białej
Od czasu udostępnienia ekspozycji dla zwiedzających (16 kwietnia 2013), do tej chwili Muzeum zebrało w sumie 3 eksponaty z dziedziny broni białej.
Podzestawienie broni białej paradnej
BRO1 Kordzik wojsk lotnictwa polskiego nr 2628 z roku 1972.
Fotografia ukazuje kordzik – demonstratio ad oculus – dowód naoczny, a zatem – de iure – z mocy prawa ruchome mienie z kategorii ekwipunku żołnierskiego w końcowej analizie, broń paradna.
Artefakt kulturowy BRO1 Kordzik ceremonialny oficera Sił Powietrznych
Podzestawienie broni białej kolnej bocznej krótkiej
BRO2 Bagnet/nóż szturmowy wz.1956.
Fotografia uwydatnia bagnet/nóż szturmowy, więc to znaczy, że de facto – z mocy faktu ruchome mienie z kategorii narzędzia walki żołnierskiej ataku/obrony, rodzaju kolnej broni białej mocowanej u wylotu lufy broni palnej, której kaliber wyznacza zakres do 20 mm.
Artefakt kulturowy BRO2 Bagnet/nóż szturmowy wz.1956, bez żabki skórzanej, do pistoletu maszynowego – Zastava M56, z czasów powojennych byłej Jugosławii.
Podzestawienie broni białej kolnej/tnącej noży
BRO3 Nóż.
Fotografia akcentuje in extenso – w całości nóż w wyniku tego, de lege artis – zgodnie z regułami sztuki kuchennej/militarno-myśliwskiej ruchomość z opcji narzędzi do krojenia i cięcia, włącznie z walką wręcz.
Artefakt kulturowy BRO3 Nóż z 1943 rok znaleziony w Jeleniej Górze
Dział Broni Białej – interesujący szczegół
Broń biała innymi słowy, to kategoria rynsztunku/uzbrojenia zaakceptowanego do zmagań wojennych „w kontekście walki w ręcz”. Biorąc pod uwagę że, mniej więcej 3 miliony lat temu odsłonił się w Afryce gatunek, który przyporządkowujemy do rodzaju Homo (człowiek), przydatna już od najdawniejszych czasów. W efekcie Homo habilis, człowiek zręczny, był wojownikiem i łowczym. Przez co, od tego momentu sporządzał narzędzia kamienne o różnych kształtach i zastosowaniu. Tak czy inaczej, usprawniające zdobywanie mięsa zwierzęcego, obronę przed agresorem, lub gwałt na odmienne wspólnoty.
W konsekwencji, wywołane aktywa bojowo-obronne argumentowano aż do XVI w. Mianowano je obiegową bronią bojową, myśliwską i sportową.
Ściśle biorąc, w zestawieniu zdatnej do walki wręcz, wyodrębnia się:
a). broń obuchową (maczuga, topór),
b). broń drzewcową (oszczep, włócznia, pika),
c). broń sieczną (szabla, szpada, miecz).
Aktualnie bronią białą pełniących służbę w siłach zbrojnych, w przeciwieństwie do historycznej broni białej bojowej są bezsprzecznie jedynie bagnety i noże wojskowe. Przynajmniej, porównywalne do poszczególnych wersji przedawnionej broni białej pozostają w broni sportowej. Czyli, karabiny szermiercze, szable, szpady i florety. W końcowej analizie, łuki i oszczepy sportowe.
Odniesienia cybernetyczne
Najpierw, Grażyna Dominiak.
Niemniej, Kinga.
Później, Tychy, ulica Żwakowska 8/66, Polska potem Europa.
Dotychczas. Malarstwo, Rysunek więc i Grafika.
Oczywiście, Rzeźba i bez wątpienia Ceramika.
Wreszcie, Falerystyka, Weksylologia, Heraldyka, Symbolika również Emblematyka.
Notabene, Słownik pojęć zasobów leksykalnych stosowanych na całej domenie.
BROŃ BIAŁA – broń – obuchowa
MACZUGA, jeden z najstarszych rodzajów broni obuchowej. Początkowo gruby, sękaty kij (do 1 m dł.), którego grubszy koniec służył do zadawania ciosów. W tej postaci był używany przez ludy pierwotne i przetrwał do XVII w. jako broń chłopska. Z czasem w Niemczech pojawiła się odmiana maczugi, tzw. Morgenstern.
MŁOT BOJOWY.
BUZDYGAN [tur.] broń obuchowa pochodzenia wschodniego. Podobna do buławy, lecz o głowicy rozszczepionej na stalowe pióra (zwykle 6 – 8). Przyjęty od Turków. W Polsce XVI-XVIII w. stanowił broń oraz oznakę godności dowódców różnych szczebli, m.in. rotmistrza.
KASTET [franc.], narzędzie używane jako broń ręczna. Metalowa płytka z odpowiednio wyciętymi otworami na cztery palce. Posiada wystające na zewnątrz ostro zakończone pierścienie (kolce). Wzmagają one skutek uderzenia pięści. W Polsce używanie kastetu jest niedozwolone.
PAŁKA POLICYJNA.
BROŃ BIAŁA – broń obuchowo-sieczna
SIEKIERA, ręczne narzędzie do ścinania drzew i obróbki drewna. Składa się z klinowego żeleźca (siekiery właściwej) i drewnianej rękojeści (toporzyska). Dawniej także broń. Siekiera pojawiła się we wczesnym neolicie w postaci kamiennego klina umocowanego w rozszczepionym końcu rękojeści. Z czasem zaczęto wyrabiać siekiery z kamienia gładzonego, a następnie brązu – z uchem do umocowania rękojeści, później – z żelaza. Obecnie (choć znane są jeszcze siekiery kamienne u ludów prymitywnych, np. w Australii, Nowej Gwinei – wyspa w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Melanezji) siekierę właściwą lub tylko jej ostrze (siekiery zgrzewne) wyrabia się ze stali wysokowęglistej. W leśnictwie używa się siekier uniwersalnych oraz siekier specjalnych, np. do ścinki, okrzesywania drzew, łupania, korowania drewna. Siekiery do ciosania drewna (topór ciesielski) odznacza się szerokim ostrzem i płaskim klinem. Ostatnio produkowane są siekiery specjalne o napędzie mechanicznym.
TOPÓR, ręczne narzędzie składające się ze stalowego żeleźca o smukłym ostrzu, osadzonego na krótkim drewnianym trzonku (stylisku). Topór bojowy, broń obuchowa – duże żeleźce o półkolistym wygiętym ostrzu osadzone na krótkim stylisku. Była używana głównie w średniowieczu. Znana z materiałów archeologicznych i historycznych.
CZEKAN [tur.]: 1) – wojskowy młotek bojowy. Zwany także nadziakiem lub obuchem. Służył do rozbijania zbroi przeciwnika. Również siekierka na długim drzewcu zakończona zagiętym ku dołowi kolcem do ściągania jeźdźca z konia. Używany XIV-XVIII w. 2) sport – rodzaj mocnej laski używanej przez alpinistów. Ma stalową głowicę zakończoną z jednej strony łopatką, z drugiej dziobem. Służy do rąbania stopni i chwytów w stromym lodzie i twardym śniegu, a także do asekuracji.
BERDYSZ.
NADZIAK.
BROŃ BIAŁA – broń obuchowo-kłująca
MORGENSTERN, odmiana maczugi z drewnianą głowicą nabijaną ostrymi kamieniami. Później żelaznymi kolcami lub gwoździami, albo z głowicą metalową.
WEKIERA.
BROŃ BIAŁA – tnąca – broń sieczna
MIECZ.
SZABLA [węg.]; 1) wojsk. Broń sieczna o krzywej głowni. Przeznaczona zarówno do rąbania, jak i do kłucia. Używana od starożytności do XX wieku. Do najlepszych używano szable wschodnie, które najczęściej miały głownie ze stali – damasceńskiej. Rozwinęło się wśród nich kilka typów: perski (szamszir), turecki (kyłydź), arabski (sajf) i kaukaski. W Polsce szable weszły w użycie w XVI w. W ciągu XVII w. powstały pol. typy szabli z rękojeścią otwartą i zamkniętą. Oprócz szabli bojowych istniały także ozdobne, używane jedynie jako ozdoba stroju – (karabela). 2) sport. Broń sieczna i kolna. Dł. całkowita 105 cm, ciężar do 500 g. Również konkurencja szermiercza (- szermierka), gdzie polem trafień jest cała górna część ciała do pasa. Cięcia zadaje się tylko ostrzem brzeszczota. Konkurencję rozgrywa się indywidualnie i drużynowo.
SZABLA BATORÓWKA, pol. szabla z wyrytym na głowni nazwiskiem, cyfrą lub datą panowania króla Stefana Batorego.
KATANA, jednosieczna szabla japońska o lekko wygiętej głowni. Posiadała ozdobną rękojeść. Jej pierwowzorem był brązowy dwusieczny miecz (ken) z pierwszych wieków przed n.e. W średniowieczu samurajowie nosili dwie szable, zw. daishō [’duża’ i ’mała’], zatknięte za pas. Od szabli bojowej odróżnia się szablę dworską, tachi. Głownia katany (ha) była specjalnie kuta i hartowana. Jelec tarczowy (tsuba) i metalowa lub rogowa głowica (kashira) były bogato zdobione dekoracją ażurową lub reliefową. Wzory zdobień były zwierzęce lub roślinne. Katanę noszono w ozdobnej pochwie (saya) z laki lub drewna pokrytego blachą miedzianą, skórą rybią lub laką. Od XIII w. płatnerstwo osiągnęło w Japonii szczególnie wysoki poziom techniczny i artystyczny. Głównymi ośrodkami były prowincje Bizen, Yamaschiro, Yamato, Sōshū.
KARABELA [od nazwy pers. m. Karbala (obecnie w Iraku). W Polsce szabla paradna używana wyłącznie jako ozdobna do ubioru. Nigdy nie stosowana jako broń do walki. Karabele miały zwykle rękojeści oprawne w srebro lub złoto. Wysadzane były szlachetnymi kamieniami. Rozpowszechnione gł. w okresie panowania Jana III Sobieskiego.
KINDŻAŁ [tur], broń biała. Rodzaj długiego noża, prostego lub zakrzywionego. Głownię posiada obosieczną, z krótką rękojeścią. Używany przez plemiona kaukaskie oraz przez Turków.
KORDELAS [niem. < wł.], krótka biała broń myśliwska. Dawniej służyła do skłuwania (dobijania) postrzelonej grubej zwierzyny. Była noszona przy boku przez myśliwych i dworską służbę łowczą. Rękojeść kordelasa wykonana była często z rogu, niekiedy ozdobiona bogatą ornamentacją o tematyce myśliwskiej.
BROŃ BIAŁA – broń kłująca
KONCERZ [czes. < tur], broń biała o prostej, długiej głowni o przekroju trój- lub czworokątnym. Przeznaczona wyłącznie do kłucia. Pojawiła się w Europie w XV w. i używana była przez ciężką jazdę. W Polsce, na Węgrzech i na Wschodzie w użyciu do poł. XVIII w. WŁÓCZNIA, broń drzewcowa. Złożona z drzewca długości 2-2,5 m i wbitego weń lub nałożonego za pomocą tulei ostrza. Pierwotnie włócznia używana była zarówno przez piechotę, jak i przez jazdę jako broń kolna, służąca do pchnięcia. W jeździe zastąpiła ją we wczesnym średniowieczu dłuższa od niej — kopia, w piechocie w XV w. jeszcze dłuższa – pika.
SARISSA [gr.], ciężka włócznia, dl. do 6 m, używana przez piechotę macedońską (sarissophoroi) w IV w. p.n.e.
SZPADA [wł. < gr.]: 1) wojsk. Broń biała przeznaczona do kłucia, o prosto i ostro zakończonej głowni oraz jelcu złożonym z kabłąka i tarczy. Używana w Europie w XVII-XIX w., początkowo przede wszystkim przez oficerów i wyższych dowódców, później także przez urzędników. 2) sport. broń kolna. Długość całkowita 110 cm, ciężar do 770 g. Klinga ze stali o przekroju trójkątnym. Również konkurencja szermiercza rozgrywana indywidualnie lub zespołowo. Polem trafienia jest całe ciało szermierza. SIEKACZ.
BROŃ BIAŁA
RAPIER.
FLORET [franc. < wł.] broń kolna o prostokątnym przekroju kingi. Pochodzenia wł.-hiszp. Wprowadzona do szermierki w XVIII w. Również konkurencja szermiercza z użyciem floretu. Jedyna konkurencja szermiercza rozgrywana również przez kobiety. Czas trwania walki u mężczyzn do 10 min. Dla kobiet do 8 min. O zwycięstwie decyduje u mężczyzn najczęściej 5 zadanych trafień, u kobiet 4 trafienia. KATAR broń typowo hinduska, pierwotnie radźpucka, rzadko używana przez muzułmanów.
SZTYLET [wł.], krótka broń biała, używana w XVI-XIX w. do celów obronnych lub skrytobójczych. Miał bardzo cienką, ostro zakończoną, prostą głownię stalową o przekroju trójkątnym, krótki, prosty jelec i cienką rękojeść, zwykle metalową. Wobec istnienia w niektórych państwach zakazu noszenia sztyletu, na głowni ich odciskano nieraz podziałkę, aby mógł imitować — działomiar.
BAGNET [franc. baïonnette], broń biała. Rodzaj sztyletu. Nazwany od franc. m. Bajonna, w którym wyprodukowano go (w poł. XVII w.) po raz pierwszy. Początkowo wkładany trzonem w lufę broni palnej, co umożliwiało użycie go do walki wręcz, następnie w różny sposób nasadzany na lufę karabinu (po II wojnie światowej również – pistoletu maszynowego), co umożliwiło strzelanie z bagnetem na broni. Wprowadzenie bagnetu spowodowało wyeliminowanie z piechoty pikinierów i jednolite jej uzbrojenie w broń palną.
BROŃ BIAŁA – tnąco-kłująca
HALABARDA [niem.], broń drzewcowa złożona z siekiery, grotu i haka (do ściągania z siodła). Są one osadzone na 2,5 metrowym drzewcu. Używana w średniowieczu przez piechotę. Od poł. XVI w. stopniowo zanikała jako broń bojowa. Obecnie broń szwajc. gwardii papieskiej. W dawnej Polsce znana, lecz rzadko używana. Halabardnicy, żołnierze piesi uzbrojeni w halabardy (lub jej odmiany, np. gizarmy lub glewie). Od pocz. XIV w. halabardnicy, ustawieni w szyku bojowym w głębokie czworoboki za czołowymi szeregami pikinierów, stanowili gł. masę wojsk pieszych. Od poł. XVI w. zaczęli ustępować miejsca pikinierom o arkebuzerom. W XVII w. halabardnicy zeszli do roli straży pałacowych i miejskich. Czyli Straż Pałacowa i Straż Miejska.
GIZARMA [franc. guisarme < hiszp.], włoska odmiana halabardy. Broń drzewcowa. Składająca się z płaskiego żeleźca zaopatrzonego w ostry grot z dwoma lub trzema haczykowatymi występami. Osadzona na drzewcu dł. 2-2,5 m. Używana była w średniowieczu przez piechotę, gł. we Włoszech i Francji. Później stała się bronią straży pałacowych. Ostatecznie wyszła z użycia w XVII w. GLEWIA [łac.], broń drzewcowa, Szeroka, podobna do miecza. Głownia osadzona na drzewcu dł. 2-2,5 m. Używana w Europie Zachodniej w XIV i XV w. jako broń bojowa piechoty. Następnie od XVII w. broń straży pałacowych.
KOPIA: 1) broń drzewcowa ciężkiej średniowiecznej jazdy rycerskiej. Złożona z długiego drzewca i osadzonego na nim grotu. Ozdobiona proporcem. W zachodniej Europie używana od wczesnego średniowiecza do końca XVI w. W Polsce w XVI w. obok kopii zach.eur. zaczęto używać kopii węgierskich, z których po pewnych modyfikacjach wytworzył się typ kopii polskiej (broń husarii). Używano jej do poł. XVIII w. 2) w średniowieczu najmniejsza jednostka organizacyjna w ciężkozbrojnej jeździe rycerskiej, składająca się z rycerza-kopijnika, giermka i kilku zbrojnych pachołków. W wojskach zaciężnych (od 2 poł. XV w.) odpowiednikiem kopii w jeździe był poczet. Z kopii lub pocztów składała się podstawowa jednostka organizacyjno-taktyczna jazdy – chorągiew (rota).
LANCA [niem. < łac.] broń drzewcowa kawalerii. Na długim drzewcu wąski grot oraz proporczyk. W czasie marszu osadzona w tulei przy strzemieniu i zawieszana na ramieniu za temblak. W Polsce przyjęła się powszechnie na przełomie XVIII i XIX w. NÓŻ SZTURMOWY .
NÓŻ BOJOWY .
halabardnicy szwajcarscy. sposób walki piechoty szwajcarskiej. halabardnik w barbakanie. napisz do jakiego rodzaju zadań na polu walki były wykorzystywane ostrza halabardy. topornik książęcy. toporowe domki. trzonek do siekiery jesionowy. ostrzenie siekiery papierem ściernym. profesjonalna ostrzałka do noży. poprzedniczka kawalerii. żołnierz na koniu rysunek. opisz jak wyglądała zbroja i elementy wyposażenia husarza. sztylet na lufie karabinu.
sztylety sai. sztylety cienia prawdziwe. sztyletnicy 1863. rodzaj sztyletu pochodzenia wschodniego miniatura miecza. grot na ryby. kusza podwodna z kołowrotkiem. łowiectwo podwodne przepisy. kusza pistoletowa militaria. bagnet oleju jak odczytać. bagnet mannlicher podoficerski. siekacz do ciasta kruchego. siekacze u swinki morskiej. włócznia o krótkim drzewcu dawna broń myśliwska. rzut włócznią. rzut oszczepem starożytna grecja. oszczep lekkoatletyczny.
kopijnik węgierski. kopijnik zwierzyniec. ulica kopijników. kopia zapasowa. kopia wyciagu bankowego/rachunku. ulica halabardników. ul. włóczników. ulica rycerska. ulica małego rycerza. maczuga w ojcowskim parku narodowym. maczuga w ręku jaskiniowca. trawa maczuga uprawa. ul floretowa. dawny turecki sztylet. szpada górnicza historia. rapier do łupka. szermierka rapierem. walka dwoma katanami. katana męska. nauka walki mieczem samurajskim. najlepsi szermierze w historii.
włócznią naginata. sztuka walki włócznią. pomoc dla oblężonej twierdzy. dwa nagie miecze. nagi miecz znaczenie. robin hood. włócznik miecznik. włócznik żołnierz. kosa ręczna kuta. sierp księżyca. walka sierpem. sierpem w plecy. broń dawnego japońskiego wojownika. szabla augustówka. napisy na szablach. złamana szabla symbol. symbol miecza w apokalipsie. wartownia w garnizonie. warownia góry sowie. dawna słowiańska warownia.
5. Myślałaś Kasiuniu, że Ci będzie lepiej, niedługo Ci Grzesiu pare pięści wlepi.
Inspirator Janina Dziedziel – staranność „Przyśpiewki weselne”.
Z wpisu do Księgi Pamiątkowej Muzeum
Podziękowanie za udostępnienie zwiedzenia Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak. Bardzo ciekawe eksponaty oraz ciekawe opowiadanie szczegółowe odnośnie wystawy. Pan Marian (Tychy) – 01 lipca 2015 r.
Bardzo ciekawa wystawa. Pani Helena (Tychy) – Tychy/wojewódzkie obchody Święta Wojska Polskiego pod Żyrafą – 7 sierpnia 2013 r.
Podziwiamy rękę artystów, złota cierpliwość, precyzyjność – wspaniałe wrażenia i emocje. Dziękujemy!. Pani Wioletta, Oliwia, Kuba, Maciuś i Gosia (Tychy) – Tychy/wojewódzkie obchody Święta Wojska Polskiego pod Żyrafą – 7 sierpnia 2013.
Bardzo ciekawy pomysł na życie w miniaturze. Ładne prace. Pani Beata (Tychy) – Tychy/wojewódzkie obchody Święta Wojska Polskiego pod Żyrafą – 7 sierpnia 2013 r.
Jestem zachwycony, że mogłem zobaczyć kolekcję zgromadzonych dzieł Pana, prace pokazane są unikatowe. Dziękuję bardzo za zaproszenie i możliwość zapoznania się z eksponatami, życzę dalszych sukcesów. Pan Adam (Tychy) – Tychy czwartek, 13 czerwca 2013 r.
Z wpisu do Księgi Pamiątkowej Muzeum – kolejne
Miejskie Centrum Kultury w Tychach nie po raz pierwszy współpracuje z p. Dominiakiem i po raz kolejny owoc tej współpracy zachwyca. Jesteśmy dumni z faktu, że mogliśmy udostępnić mieszkańcom miasta zbiory Pańskiej placówki i tym samym przyczynić się do artystycznej edukacji tyszan. Życzę powodzenia. Pan Wojciech Wieczorek (Tychy) – Dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Tychach – Tychy czwartek, 13 czerwca 2013 r.
Jestem bardzo zadowolona z wystawy, na którą byłam zaproszona. Pani Helena (Tychy) – Tychy czwartek, 13 czerwca 2013 r.
Dziękujemy za możliwość obejrzenia wyjątkowo oryginalnej wystawy miniatur. Po raz pierwszy mieliśmy okazję obejrzeć tak malutkie eksponaty sztuki. Życzymy powodzenia i poszerzania kolekcji. Państwo Matylda i Andrzej (Lublin, Jeżowe) – sobota, 26 lipca 2014 r.
Serdecznie dziękujemy za zaprezentowanie zasobów Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak w Tychach. Cieszymy się, że mogliśmy obejrzeć tak ciekawe i zaskakujące w swojej formie eksponaty. Pozdrawiamy i życzymy dalszych sukcesów. Państwo Joanna i Janusz (Jeżowe) – niedziela, 27 lipca 2014 r.
Przesłane opinie
„W lipcu 2015 r. w czasie urlopu u rodziny odwiedziłem Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak. Założonego i prowadzonego przez P. Dominiaka. Muszę powiedzieć, że mi się bardzo podobało. Muzeum znajduje się w mieszkaniu P. Dominiaka. Pomimo relatywnie nie za dużych pomieszczeń, jest pomysłowo i profesjonalnie zorganizowane. P. Dominiak prowadzi je z wielkim zapałem i wielkim sercem do tej sztuki. Nie często można spotkać tak intensywne zaangażowanie. Polecam z przekonaniem odwiedzić to Muzeum bo jest naprawdę warte zobaczenia. Szczerze Jarosław Raban Stuttgart. Region: Bundesland: Baden-Württemberg Land: Deutschland”.