Polski malyrz a znowca kůnsztu Wojtek Łuka, kerego twůrcze ekszperymynta sům we naszym muzyjům.
Nieodwołalnie Wojtek Łuka – ślůnski je to zajta twůrcy, kerego kůnszt we formie wystowek stałych je we Muzyjům uzmysłowienie – zajta jednak je podle art. 12 pkt 7 edyktu ze dnia 4 kwietnia 2019 r. (Dz. U. poz. 848) – „ustawa o dostępności cyfrowej”.
Wojtek Łuka – ślůnski
W rzeczy samej uobroz pjyrszy. Bez wątpienia jest to najlepsze rozwiązanie.

„Bitwa pode Racławicami”, berg lapis lazuli a malachit, Wojćech Uůka. Dane: więc dugość: 77 mm, wysokość: 132 mm.
Absolutnie uobroz drugi.

„Status quo 2021”, Wojćech Uůka znůmy je mjyndzy inkszymi ze uoryginalnych szkryfůnkůw, kere sům nojwożńyjszym a głůwnym elymyntym kolekcji uostrzodka. Wpierw po lewej strůńe „Krůlowo” – papjůr – rozlygowańy 35 x 35 mm. Następny w cyntrům „Krůl” – papjůr – rozlygowańy 32 x 34 mm. Na koniec, po prawej stůńe „Fisza” – papjůr – rozlygowańy 47 x 34 mm.
Przede wszystkim uobroz trzeći.

„Pan nasz Jezus Krystus umrził na krziżu”, umrził skiż tygo, co zamordowali go ludźe ze zekty, keryj prziwůdcům bůł Piłat. Wojćech Uůka 2021, szkryfůnek wykůnany na papiůrze. Dane: ostatecznie dugość: 15 mm, wysokość: 15 mm.
Niewątpliwie uobroz sztworty.

Na zakończenie „Droga Pana Jezusa Krystusa ku krziżu”, Krystus umrził zatem na krziżu, coby uodkupić grzeszńikůw, zmortwychwsto na trzeći dźyń a wstůmpi do ńeba. Wojćech Uůka 2021, 14 uoryginalnych szkryfůnkůw na papiůrze. Wszyjske szkryfůnki majům ta samo dugość: 15 mm, a wysokość: 15 mm.
Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak we Tychach w podsumowaniu, czyni zapewnienie obrazkowości umieszczonego ujęcia internetowego wedle udokumentowanej ordynacji kolumn Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak w Tychach.
Data ponad wszystko publikacji strony internetowej: 2023-04-10.
Data rzecz jasna ostatniej istotnej aktualizacji: 2025-07-26.
Wojtek Łuka, po prowdźe, podle danych we dokůmyntach mo: Wojciech Łuka (śl. tum.: Wojćech Uůka) (rodz. 10 marca 1958 r. we Fabrycznym Rejowcu) – polski a ślůnski wspůłczesny twůrca roztomajtych zortůw kůnsztu. Warto zauważyć, to je głůwńe malyrz, grafik, rysowńik, historyk kůnsztu, nale tyż publicysta, dźynńikorz a uosobowość Interneca ze Tychůw.
Kluczowe jest jego żywobyće a karjera
Żywobyće a karjera
Rodzůny we mjeśće Fabryczny Rejowjec, we lubelskim wojewůdztwje. Nie można pominąć tego faktu. Je drůgim ze synůw Władysława – czowjeka marynarki ze Gdyńe, kery robjůł na wodach poru akwynůw a Zofii, kero uod strůny fatra je Marzec. Za bajtla uod 1960. roku mjyszkoł we Świnoujśću, kiej we jedynym liceum mjasta, we 1977. roku zdoł matura we Liceům Uogůlnokształcůncym nůmer 17. Sztudyrowoł na Ślůnskim Uńiwersyteće we Katowicach a Uńiwersyteće Nicolausa Copernicusa we Torůńu. To niewątpliwie ważne. Je tyż absolwyntym Akadymiji Kůnsztu mj. Jůna Matejki we Krakowje, kiej dostoł stopjyń magistra, a nawet kiej ůng. poczůntku 2015. roku zaczůn tyż doktorat ze kůnsztu. We lotach 1988–1991 zaznaczůł swojo uobecność tyż we dźedźińy architektury, rzeźby a kůnsztu mjejskiego – robjůł kej plastyk mjejski magistratu mjasta Tychy. Uod 1994. roku bůł spůłzołożyćelym Działu Grafiki mjeśůnczńika Ślůnsk a uostoł jego pjyrszym kerowńikym. Uod 1 paźdźerńika 2019 kurator Mjejskej Galeryji Kůnsztu OBOK we Tychach.
Żyće prywatne
Chajtnůn śe pjyrw we 1980. roku s Anną, drugi roz chajtnůn śe we 2002. roku s Magdaleną Ewą, kero uod strůny fatra je Brańka. Mo trzych bajtlůw, to je dwůch synkůw (Jakub – rodz. 1981. roku, Maksym – rodz. 2003. roku) a jedno cera (Marta – rodz. 2000. roku).
Projekty twůrcze
- Naprawdę we 1984. roku we Tychach, zadebjutowoł cyklym grafik Bariery. Ze kůńcym 1987. roku Poduszki – (we lotach 2004–2007), Sny, Kuszenie – (napoczůn we 2005. roku) a Oko Bůga.
- Krům roboty jako prasowy grafik, rysownik a publicysta, Łuka publikowoł je we cajtůngu Ślůnsk, bez wele dwa a půł tyśůnca wielośći zasobůw ze rysůnkůma, szkicůma, grafikůma atp.
- W dodatku projektant chociażby logo m. in. lo: Ślůnskij Uopery we Bytůmju a cajtůnga Ślůnsk we Katowicach.

Twůrcze ekszperymynta
Bez uokrůngły rok, Łuka uodrůżńo śe uod inkszych polskich artystůw a twůrcůw kerzy sům człůnkůma Ojropejskij Uńije – nowet inszych nojsrogszych malyrzy tajlůw śwjata, tym, co cołki jego uobrozy majům jasne a delikatne farby, je to zrůwnoważůny miszůng prostych farbůw – ajnflus na jego styl mo nojczyńśći kerůnek kery wskazuje symbolizm. We jego uobrozach a rysůnkach przeważajům motywy czowjeka (Homo) – zorta cyckocza ze familije czowjekowatych (Hominidae), raje naczelnych (przez co podle wjelu mjanowany je czynsto kej Rubens, malerym ćoła a kej Rembrandt, malerym duszy). Artista zaznaczůł swojo uobecność tyż we dźedźińy zorty zwjyrza, kero důminuje na planeće Źymja, głůwńy ze domyny pjes. Ńykej tyż trefjajům śe źeliny, kere nojczyńśćij sům trwale przirośńynte dů zola. Uobecne tyż we kulturze Wojtka Łuki sům strůmy, kere połńům ważno rola we przirodźe kiej producynty tlynu, a skirz tego to uůnych uogůlny ksztołt nadźemnyj tajli strůmu poużywoł na uobroz Strům żywobyćo.
Na wspůminanych uobrozach uopatruje śe mocka symbolůw přiuůnčůnych dů scynůw prezyntujůncych żywobyće, artyzm a twůrczo robota artysty. Mjano uůkosymbolizm Łuki, spůmina a uoznaczo żywobyće we rozpuśće cudzołożńikůw abo grzeszńikůw, ńyporzůndek, ńyjakie poszanowańo lo prawa, chaos, ńyrzůnd, wampjyrzůw ze krůlewskigo abo kśůnżyncygo rodu abo strzigůńůw ze poszarpanym uobleczyńym ze prasłowjańskich wjerzyńůw, wrůga agresyjo a přymoc a tyż narkotyki abo wszyjske substancyje psychoaktywne atp. Uůkosymbolizm a Wojtek Łuka sům postaćům sztukůw symbolizujůncům nowo sztuka walki ze terroryzmym, faszyzmym a tajlami prześladujůncymi czornych uobywateli abo s pożůgům wojynnům.
Miniaturowy kůnszt
Ze przełůmowych můmyntůw we jego karjerze bůł rok 2015, kedy to po raz pjyrszy uostoł majstrym miniaturowego kůnsztu. Lo muzyjům artysta stworzůł 30 miniaturowych rysůnkůw. Sům ůune zrobjůne na papiůrze, ze kerych nojbarzi znajůme sům: Drůga Krziżowa, kożdy rysůnek ze sztyrnostu stacyji mo růwne boki, sům to kwadraty kere mojům dugość: 15 mm a szyrokość: 15 mm. Jego inne miniaturowe tu wystawjůne rysůnki we źdźebko zmodyfikowanyj wersyji to m.in.: Śmjyrć, Krůlowo, Krůl abo Fisza, sům formům prostokůnta, kożde dźeło je ekstra růwnoleguobokiem a mo roztomajtno dugość a szyrokość.
Wstawjůny kůnszt udostympniany publicznośći
Po prowdźe na przystrzyńi lot 1984–2023, znůmy wspůłczesny artysta, twůrca a czowjek – chop swjůnzany ze Ślůnskym, Wojtek Łuka swoje dźeła wiela razy udostympnił publiczności we formie wystowek stałych abo czasowych we kreju a tyż na terytoryjům innych państwůw śwjata, skiż czygo mo wielgi ajnflus na kultura.
Proce we Muzyjům
Jego proce idźe uobejzdrzeć we:
Muzyjům Archidiecezjalnym we Katowicach, tu wystawjůne sům rysůnki a akwarele ze cyklu Sny.
Muzyjům Ślůnska Ćeszyńskigo we Ćeszynie, lo kerygo projektowoł – wystawjůna grafika przedstowjo Widok na Zůmek (Ćeszyn), 1980, akwaforta.
Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak we Tychach.
Proce kajś ińdźi
Przede wszyjstkym symboliczno, reprezyntacyjno, analityczny a przirodniczy charakter proc Łuki sprawił, iże na źymskij kugle, uůnygo prace sům m.in. we: Polsce (we śedźibje pisorza Tadeusza Różewicza, kero nojduje śe na hulicy Zygmunta Starego 28. we Gliwicach). Sům we Francyji, we Zjednoczůnych Sztatach, we Kanadzie, we Mjymcach, we Italije. Trefjůły tyż na terytoryjům ntp. Szwecyje a Japůńiji.
Nadgrody
We 2010. roku za cołko twůrczość dostoł uodznaczynio uod Ministra Kultury i Norodnyj Erbowizny za zasugi we upowszechnianiu Kultury Polskiej, we 2016. roku bůł tyż laureatym Nadgrody Prezydynta Mjasta Tychy we dziedzinie Kultury a we 2007. roku uod Sejmiku Ślůnskigo Wojewůdztwa prziznono mu srebrne a złote uodznaczynio we uznańu uůnego zasug dlo rozwoju a upowszechnianiu ślůnskigo wojewůdztwa. We 1985. roku nagrodzůny nadgrodům pode mjanym Józefa Gielniaka.
Dialog (gr. Διάλογος – „rozmowa”) – inaczej mówiąc, dwustronna wymiana informacji (konwersacja, komunikacja) między dwiema lub więcej osobami. Co więcej (lub w języku technicznym – człowiekiem i komputerem) w formie pytań i odpowiedzi.
Ponad wszystko, teksty monologowe i dialogowe różnią się od siebie zarówno pod względem struktury leżącej u podstaw sytuacji wypowiedzi, jak i pod względem prawidłowości budowy tekstu w nich występujących.
W efekcie różnice w strukturze sytuacji mowy wynikają z podziału ról pomiędzy uczestnikami procesu mowy. Przecież tekst monologowy to wypowiedź ustna lub pisemna jednej osoby. Natomiast drugi uczestnik aktu mowy – adresat, odbiorca, albo myśli, albo nie reaguje od razu (liniowy ciąg zdań). Pokrótce, tekst dialogowy to alternatywny ciąg wypowiedzi, który powstaje w wyniku przeplatania się wypowiedzi dwóch lub więcej uczestników wypowiedzi.
Właściwie podstawą dialogu jest jedność dialogiczna: wyrażanie myśli i ich percepcja, reakcja na nie, która znajduje odzwierciedlenie w strukturze tego aktu mowy. Zatem dialog składa się z powiązanych ze sobą uwag rozmówców.
Ogółem, komunikacja dialogiczna nie jest po prostu jednym z typów aktywności mowy jej uczestników. Lecz jest aktem mowy (wymianą informacji), w którym mówienie i słuchanie są nierozerwalnie ze sobą powiązanymi typami aktywności mowy.
Rzeczywiście głównymi cechami dialogu są: intencja, celowość i zasady prowadzenia rozmowy.
Owszem, celowość aktu mowy w dialogu to wyraźny lub ukryty cel mówcy (słuchacza) (komunikat o czymś, pytanie, rozkaz, rada, obietnica itp.).
Podsumowując, aby osiągnąć swój cel, każdy rozmówca realizuje swój zamiar poprzez zachęcanie partnera do wykonania określonych czynności mowy. Jednakże, do prowadzenia dialogu niezbędne są następujące zasady konwersacji: a) przekazywanie wiadomości odbywa się w określonych fragmentach; b) wiadomość odpowiada tematowi rozmowy; c) rozmówcy sprawiają, że ich wypowiedzi są jasne i spójne.
Oczywiście istnieje typowy zestaw semantycznych części mowy:
a) najpierw nawiązanie kontaktu z rozmówcą (wizualny – mowa, wizualny + mowa);
b) następnie rozpoczęcie rozmowy;
c) ponadto rozwinięcie tematu (reakcja rozmówcy + uwagi);
d) także koniec rozmowy.
Po pierwsze, w teatrze monolog (z greckiego: μονόλογος, od μόνος mónos, „sam, samotny” i λόγος lógos, „mowa”) to przemówienie wygłoszone przez jedną postać. Innymi słowy, najczęściej w celu wyrażenia swoich myśli na głos. Chociaż czasami również w celu bezpośredniego zwrócenia się do innej postaci lub publiczności. Co ważniejsze, monologi są powszechne w całym zakresie środków dramatycznych (sztuki, filmy itp.). Aczkolwiek, także w środkach niedramatycznych, takich jak poezja. Wszakże, monologi mają wiele wspólnego z kilkoma innymi środkami literackimi, w tym monologami, apostrofami i dygresjami. Toteż, istnieją jednak różnice między każdym z tych środków.
Od 01.05.2025 (czwartek) do 03.05.2025 (sobota) ma moc prawną kolor biały stąd sprzymierzeńców.
Ogólnie rzecz biorąc, biel jest najjaśniejszym kolorem i jest achromatyczna (nie ma chrominancji).
Na przykład, jest to kolor obiektów takich jak śnieg, kreda i mleko i jest przeciwieństwem czerni. Nie schodząc z tematu, białe obiekty całkowicie (lub prawie całkowicie) odbijają i rozpraszają wszystkie widoczne długości fal światła.
Tak czy owak, biel na ekranach telewizorów i komputerów powstaje w wyniku połączenia czerwonego, niebieskiego i zielonego światła. W rezultacie, kolor biały można uzyskać za pomocą białych pigmentów, zwłaszcza dwutlenku tytanu.
Z jednej strony, w starożytnym Egipcie i starożytnym Rzymie kapłanki nosiły biel jako symbol czystości. Z drugiej strony, Rzymianie zaś nosili białe togi jako symbole obywatelstwa.
Konkretnie, w średniowieczu i renesansie biały jednorożec symbolizował czystość, a biały baranek ofiarę i czystość. Naprawdę, był to królewski kolor królów Francji, a także flagi monarchistycznej Francji od 1815 do 1830 roku. Oraz ruchu monarchistycznego, który sprzeciwiał się bolszewikom podczas rosyjskiej wojny domowej (1917–1922).
Nawet świątynie greckie i rzymskie były wyłożone białym marmurem. Jednocześnie, począwszy od XVIII wieku, wraz z nadejściem architektury neoklasycznej, biel stała się najczęstszym kolorem nowych kościołów i kapitoli. Na dodatek innych budynków rządowych, szczególnie w Stanach Zjednoczonych.
Bez wątpienia, był również szeroko stosowany w architekturze nowoczesnej XX wieku jako symbol nowoczesności i prostoty.
Oczywiście, według badań przeprowadzonych w Europie i Stanach Zjednoczonych, biel jest kolorem najczęściej kojarzonym z doskonałością. Na dodatek badania wykazały, że z dobrem, uczciwością, czystością, początkiem, nowością, neutralnością i dokładnością.
Należy pamiętać, ze biel jest ważnym kolorem dla niemal wszystkich religii świata. Papież, głowa Kościoła rzymskokatolickiego, nosi biel od 1566 roku, jako symbol czystości i poświęcenia. Tak naprawdę, w islamie i w religii shinto w Japonii noszą ją pielgrzymi. Ściśle biorąc, w kulturach zachodnich i w Japonii biel jest najczęstszym kolorem sukien ślubnych, symbolizującym czystość i dziewictwo. W odróżnieniu, wielu kulturach azjatyckich biel jest również kolorem żałoby.
Przykłady stosowania koloru bieli w nazwach.
Po pierwsze, „Biały Dom”, jest oficjalną rezydencją i miejscem pracy prezydenta Stanów Zjednoczonych. Rzecz jasna, znajduje się pod adresem 1600 Pennsylvania Avenue NW w Waszyngtonie, D.C. W efekcie był rezydencją każdego prezydenta USA od Johna Adamsa w 1800 r., kiedy stolicę kraju przeniesiono z Filadelfii. Co ważniejsze, „Biały Dom” jest również używany jako metonim/zamiennik oznaczający Biuro Wykonawcze Prezydenta Stanów Zjednoczonych.
Po drugie, „Biała lista VAT” w rezultacie to wykaz przedsiębiorców. Tak naprawdę umożliwia sprawdzenie, czy podatnik jest czynnym płatnikiem VAT oraz jego numerów rachunków bankowych.
Od 01.05.2025 (czwartek) do 03.05.2025 (sobota) jest w mocy kolor czerwony w wyniku tego życie.
Bez wątpienia, czerwień to kolor na końcu długości fali widzialnego widma światła, obok pomarańczowego i naprzeciwko fioletowego. Co więcej, ma dominującą długość fali wynoszącą około 625–750 nanometrów.
Należy pamiętać, iż jest kolorem podstawowym w modelu kolorów RGB i kolorem wtórnym (stworzonym z magenty i żółci) w modelu kolorów CMYK, a także kolorem dopełniającym cyjanu.
Ściśle biorąc, odcienie czerwieni wahają się od błyszczącego żółtego szkarłatu i cynobru do niebiesko-czerwonego karmazynu. Przez co, ich odcień waha się od bladego czerwonego różu do ciemnoczerwonego burgunda.
Wbrew pozorom, czerwony pigment z ochry był jednym z pierwszych kolorów używanych w sztuce prehistorycznej. Poza tym, starożytni Egipcjanie i Majowie malowali swoje twarze na czerwono podczas ceremonii. W podobny sposób, rzymscy generałowie malowali swoje ciała na czerwono, aby uczcić zwycięstwa.
Nie pomijając, że był to również ważny kolor w Chinach, gdzie był używany do barwienia wczesnej ceramiki, a później bram i murów pałaców. Co więcej, w renesansie jaskrawoczerwone stroje szlachty i bogaczy były barwione kermesem i koszenilą.
Odpowiednio, w XIX wieku wprowadzono pierwsze syntetyczne barwniki czerwone, które zastąpiły tradycyjne barwniki.
W efekcie, czerwień stała się symbolicznym kolorem komunizmu i socjalizmu. Jednocześnie, Rosja Radziecka przyjęła czerwoną flagę po rewolucji bolszewickiej w 1917 roku. Więc, czerwony sztandar radziecki był następnie używany przez całą historię Związku Radzieckiego.
Bezsprzecznie, Chiny przyjęły własną czerwoną flagę po chińskiej rewolucji komunistycznej. W końcu, czerwoną flagę przyjął także Wietnam Północny w 1954 r., a cały Wietnam w 1975 r.
Podsumowując, ponieważ czerwień jest kolorem krwi, historycznie kojarzono ją z poświęceniem, niebezpieczeństwem i odwagą.
Jednocześnie, współczesne badania w Europie i Stanach Zjednoczonych pokazują, że czerwień jest również kolorem najczęściej kojarzonym z ciepłem, aktywnością. Na dodatek namiętnością, seksualnością, gniewem, miłością i radością.
Nawet, w Chinach, Indiach i wielu innych krajach azjatyckich jest to kolor symbolizujący szczęście i powodzenie.
Od 04.05.2025 (niedziela) do 31.05.2025 (sobota) obowiązuje kolor niebieski w związku z tym harmonia.
Niebieski, w efekcie jest jednym z trzech podstawowych kolorów w modelu kolorów RYB (tradycyjna teoria kolorów), a także w modelu kolorów RGB (addytywnym). Tak naprawdę, znajduje się pomiędzy fioletowym i cyjanowym w widmie światła widzialnego.
Termin niebieski ogólnie rzecz biorąc opisuje kolory postrzegane przez ludzi obserwujących światło o dominującej długości fali. Należy pamiętać fali, która wynosi od około 450 do 495 nanometrów.
Oczywiście większość błękitów zawiera niewielką mieszankę innych kolorów. W efekcie lazur zawiera trochę zieleni, podczas gdy ultramaryna zawiera trochę fioletu.
Choćby czyste niebo w ciągu dnia i głębokie morze wydają się niebieskie z powodu efektu optycznego znanego jako rozpraszanie Rayleigha. Poza tym, efekt optyczny zwany efektem Tyndalla wyjaśnia niebieskie oczy.
Na dodatek, odległe obiekty wydają się bardziej niebieskie z powodu innego efektu optycznego zwanego perspektywą powietrzną.
Ponad wszystko, niebieski jest ważnym kolorem w sztuce i dekoracji od czasów starożytnych. Tym samym, półszlachetny kamień lapis lazuli był używany w starożytnym Egipcie do wyrobu biżuterii i ozdób. Faktem jest że później, w renesansie, do produkcji pigmentu ultramaryny, najdroższego ze wszystkich pigmentów.
Nie pomijając,że w VIII wieku chińscy artyści używali błękitu kobaltowego do barwienia cienkiej niebieskiej i białej porcelany. W średniowieczu europejscy artyści używali go w oknach katedr.
Co więcej, Europejczycy nosili ubrania barwione roślinnym barwnikiem woad, dopóki nie został on zastąpiony przez drobniejszy indygo z Ameryki.
W XIX wieku syntetyczne barwniki i pigmenty niebieskie stopniowo zastępowały barwniki organiczne i pigmenty mineralne. Przez co, ciemnoniebieski stał się powszechnym kolorem mundurów wojskowych, a później, pod koniec XX wieku, garniturów biznesowych.
W każdym razie, ponieważ niebieski był powszechnie kojarzony z harmonią, został wybrany jako kolor flag Organizacji Narodów Zjednoczonych i Unii Europejskiej.
Jak dotąd, w Stanach Zjednoczonych i Europie niebieski jest kolorem, który zarówno mężczyźni, jak i kobiety najchętniej wybierają jako swój ulubiony. Przy czym co najmniej jedno niedawne badanie wykazało to samo w kilku innych krajach, w tym w Chinach, Malezji i Indonezji.
Poprzednie badania w USA i Europie wykazały, że niebieski jest kolorem najczęściej kojarzonym z harmonią, pewnością siebie i męskością. W końcu z wiedzą, inteligencją, spokojem, dystansem, nieskończonością, wyobraźnią, zimnem i smutkiem.
Od 04.05.2025 (niedziela) do 31.05.2025 (sobota) obowiązuje kolor zielony innymi słowy natura.
W końcowej analizie, zielony to kolor pomiędzy cyjanem a żółcią w widzialnym spektrum. Bez wątpienia jest wywoływany przez światło o dominującej długości fali około 495–570 nm. Jednocześnie, w subtraktywnych systemach kolorów, stosowanych w malarstwie i druku kolorowym, powstaje przez połączenie żółtego i cyjanu.
Reasumując, w modelu kolorów RGB, stosowanym w telewizji i na ekranach komputerów, jest jednym z addytywnych kolorów podstawowych, obok czerwonego i niebieskiego. Kolorach, które są mieszane w różnych kombinacjach, aby tworzyć wszystkie inne kolory.
Bezsprzecznie, zdecydowanie największym czynnikiem przyczyniającym się do zieleni w przyrodzie jest chlorofil. W konsekwencji, substancja chemiczna, dzięki której rośliny przeprowadzają fotosyntezę i przekształcają światło słoneczne w energię chemiczną.
Poza tym równie ważne iż wiele stworzeń przystosowało się do swojego zielonego środowiska, przyjmując zielony odcień jako kamuflaż.
Ogółem, kilka minerałów ma zielony kolor, w tym szmaragd, który jest zabarwiony na zielono ze względu na zawartość chromu.
Właściwie w Europie postklasycznej i wczesnonowożytnej zieleń była kolorem powszechnie kojarzonym z bogactwem, kupcami, bankierami i szlachtą, podczas gdy czerwień była zarezerwowana dla arystokracji. Toteż z tego powodu strój Mony Lisy Leonarda da Vinci i ławy w brytyjskiej Izbie Gmin są zielone, a te w Izbie Lordów są czerwone.
Następnie ma również długą tradycję historyczną jako kolor Irlandii i kultury gaelickiej.
Nie schodząc z tematu, jest to historyczny kolor islamu, reprezentujący bujną roślinność Raju. Nawet był kolorem sztandaru Mahometa i można go znaleźć na flagach niemal wszystkich krajów islamskich.
Też w badaniach przeprowadzonych w krajach amerykańskich, europejskich i islamskich zieleń jest kolorem najczęściej kojarzonym z naturą, życiem i zdrowiem. Także młodością, wiosną, nadzieją i zazdrością.
Na przykład w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych zieleń jest czasami kojarzona z toksycznością i złym stanem zdrowia. Podczas gdy w Chinach i większości Azji jej skojarzenia są bardzo pozytywne, jako symbol płodności i szczęścia.
Dlatego ze względu na skojarzenie z naturą jest kolorem ruchu ekologicznego. Grupy polityczne opowiadające się za ochroną środowiska i sprawiedliwością społeczną opisują się jako część ruchu ekologicznego, niektóre nazywając siebie partiami Zielonych. Zatem doprowadziło to do podobnych kampanii reklamowych, ponieważ firmy sprzedawały ekologiczne lub przyjazne dla środowiska produkty.
Faktycznie zieleń jest również tradycyjnym kolorem bezpieczeństwa i pozwolenia. Wskutek tego, zielone światło oznacza „do przodu”, tak też, zielona karta pozwala na stały pobyt w Stanach Zjednoczonych.
Od 01.06.2025 (niedziela) do 30.06.2025 (poniedziałek) uzyskuje ważność kolor różowy wobec tego przyjaźń.
Krótko mówiąc, różowy to blady odcień czerwieni, kolor różowego kwiatu. Poza wszystkim, po raz pierwszy został użyty jako nazwa koloru pod koniec XVII wieku. Zresztą według badań przeprowadzonych w Europie i Stanach Zjednoczonych, różowy jest kolorem najczęściej kojarzonym z urokiem. Do tego grzecznością, wrażliwością, czułością, słodyczą, dzieciństwem, kobiecością i romantyzmem.
Bądź co bądź, połączenie różu i bieli kojarzy się z niewinnością. Podczas gdy połączenie różu i czerni łączy się z erotyzmem i uwodzeniem. Na przekór w XXI wieku różowy jest postrzegany jako symbol kobiecości, chociaż nie zawsze był tak postrzegany. Pomimo to, w latach dwudziestych XX wieku jasnoczerwony, który jest podobny do różu, był postrzegany jako kolor odzwierciedlający męskość.
Od 01.06.2025 (niedziela) do 30.06.2025 (poniedziałek) wchodzić w życie kolor fioletowy tym samym identyfikator ducha.
Niezachwianie fiolet to kolor światła na krótkim końcu widzialnego widma. Dostrzegalnie jest to jeden z siedmiu kolorów, które Izaak Newton oznaczył podczas podziału widma światła widzialnego w 1672 roku. Ewidentnie fioletowe światło ma długość fali od około 380 do 450 nanometrów. Autentycznie nazwa koloru pochodzi od rodzaju kwiatów Viola.
De facto w modelu kolorów RGB używanym w ekranach komputerów i telewizorów, fiolet powstaje w wyniku zmieszania światła czerwonego i niebieskiego. Przy czym bezapelacyjnie więcej jest niebieskiego niż czerwonego. W modelu kolorów RYB, historycznie używanym przez malarzy, fiolet powstaje z połączenia czerwonych i niebieskich pigmentów i znajduje się pomiędzy niebieskim a fioletowym na kole kolorów. Niezbicie w modelu kolorów CMYK używanym w druku, fiolet powstaje z połączenia pigmentów magenty i cyjanu. Przy czym więcej magenty niż cyjanu. Ma się rozumieć, że na kole kolorów RGB/CMY(K) fiolet znajduje się pomiędzy niebieskim a magentą.
Nie ulega wątpliwości, iż fiolet jest ściśle związany z purpurą. Jak wiadomo w optyce fioletowy jest kolorem widmowym (odnoszącym się do koloru różnych pojedynczych długości fal światła). Naturalnie, podczas gdy fioletowy jest kolorem różnych kombinacji czerwonego i niebieskiego (lub fioletowego) światła. Zaiste, z których niektóre ludzie postrzegają jako podobne do fioletu. Bezwzględnie w powszechnym użyciu oba terminy są używane do określenia różnych kolorów o odcieniu pomiędzy niebieskim i czerwonym.
Rzecz oczywista, że fiolet ma długą historię kojarzenia z rodziną królewską. Nie inaczej, pierwotnie dlatego, że purpura tyryjska była niezwykle droga w starożytności. Niekwestionowanie Cesarze Rzymu nosili fioletowe togi, podobnie jak cesarze bizantyjscy. Bez wątpliwości, w średniowieczu fiolet był noszony przez biskupów i profesorów uniwersyteckich. Bezspornie był często używany w sztuce jako kolor szat Matki Boskiej. Ani chybi, w malarstwie chińskim kolor fioletowy reprezentuje „jedność wykraczającą poza dualizm Yin i yang” oraz „ostateczną harmonię wszechświata”. Bez względu na cokolwiek, w myśleniu New Age fiolet i/lub fiolet są kojarzone z czakrą korony. Ano jedno z europejskich badań sugeruje, że fiolet jest kolorem, który ludzie najczęściej kojarzą z ekstrawagancją. Dokładnie z indywidualizmem, próżnością i niejednoznacznością.
Wydarzyńa na śwjeće
1 marca – pjyrszy dźyń marca 1836 – uogłoszůno powstańy Republiki Teksasu. 2009 – uotwarće Muzyjům Hansa Klossa we Katowicach.
6 marca – szůsty dźyń marca 1902 – założyńy szpanelskego fusbalklubu Real Madryt.
13 marca – trzinosty dźyń marca 1973 – powstoła kůnstytucyjo we Syryji.
15 marca – pjytnosty dźyń marca 1892 – założyńy angelskego fusbalklubu Liverpool F.C.
16 marca – szesnosty dźyń marca 1895 – 52 hajerůw umrziło we grubje Hohenegger we Karvińe.
18 marca – uośymnosty dźyń marca 1900 – założyńy ferajny Amsterdamse Voetbal Bond Ajax. 1930 – uoficjolne przemjanowańy pjyrwego Kůnstantynopola na Stambuł.
24 marca – dwudźysty sztworty dźyń marca 1976 – Reprezyntacyjo Polski we fusbalu przegroła na Ślůnskim Stadjůńe 1:2 ze Argyntynům.
29 marca – dwudźysty dźywjůnty dźyń marca 2008 – anfang TVS.
31 marca – trzidźysty pjyrszy dźyń marca 2008 – powstoło testowo wersyjo Ślůnskij Wikipedyje we Inkubatorze.
Śwjynta
26 marca – dwudźysty szůsty dźyń marca 1971 – samostanowjyńy Bangladeszu (uod Pakistanu).
Rodźyli śe
2 marca – drugi dźyń marca 1931 – Michaił Gorbaczow, radźecki a ruski polityk. 1942 – Lou Reed, amerikański wokalista a gitarzista rokowy.
3 marca – trzeći dźyń marca 1747 – Leopold Szersznik, ślůnski katolicki kśůndz, jezuita a gyszichtler.
5 marca – pjůnty dźyń marca 1960 – Marek Woźniak, marszałek we wjelgopolskim wojewůdztwje.
6 marca – szůsty dźyń marca 1475 – Michoł Ańoł, italski artysta.
9 marca – dźewjůnty dźyń marca 1454 – Amerigo Vespucci, italski handlyrz, nawigator a rajzowńik morski. 1962 – Jan Furtok, ślůnski fusbalok.
10 marca – dźeśůnty dźyń marca 1415 – Wasyl II Ślepy. 1599 – Alfons Rodriguez, Hiszpański jezuita, ciyrpista. 1957 – Usama ibn Ladin, saudyjski milijůner a prziwůdca Al-Kaidy.
11 marca – jedynosty dźyń marca 1931 – Janosch, ślůnski pisorz.
14 marca – sztyrnosty dźyń marca 1879 – Albert Einstein, fizyk żydowskego pochodzyńo.
19 marca – dźewjyntnosty dźyń marca 1956 – Jegor Gajdar, ruski polityker.
21 marca – dwudźysty pjyrszy dźyń marca 1904 – Forrest Edward Mars, amerikański przedśymbjorca.
23 marca – dwudźysty trzeći dźyń marca 1752 – Friedrich Wilhelm von Reden, przedśymbjorca a polityker.
24 marca – dwudźysty sztworty dźyń marca 1874 – Harry Houdini, amerikański uoszydzac żydowskego pochodzyńo.
31 marca – trzidźysty pjyrszy dźyń marca 1685 – Johann Sebastian Bach.
Umrzili
5 marca – pjůnty dźyń marca 1953 – Josif Stalin, dyktator Zwjůnzku Radźeckego.
15 marca – pjytnosty dźyń marca 1937 – Howard Phillips Lovecraft, amerikański pisorz.
17 marca – śedymnosty dźyń marca 1954 Stanisław Ligoń – ślůnski pisorz, malyrz.
20 marca – dwudźysty dźyń marca 1726 – Isaac Newton (wedle używanygo wůunczas kalyndorza julijůńskigo), angelski fizyk.
22 marca – dwudźysty drugi dźyń marca 1832 – Johann Wolfgang von Goethe, mjymjecki dramatopisorz, dichter, prozaik a polityker.
24 marca – dwudźysty sztworty dźyń marca 1905 – Jules Verne, francuski pisorz.
27 marca – dwudźysty śůdmy dźyń marca 1968 – Jurij Gagarin, sowjecki kosmůnałta, pjyrszy czowjek kery pofurgoł we kosmos.
31 marca – trzidźysty pjyrszy dźyń marca 1727 – Isaac Newton, angelski fizyk (podug kalyndorza grygorjańskego, ńyużywanygo wuůnczas).
Wydarzyńa na śwjeće
4 grudńa – sztworty dźyń grudńa 1955 – uotwarto planetarjum we Chorzowje.
5 grudńa – pjůnty dźyń grudńa 1757 – III ślůnsko wojaczka: batalijo pod Lutyńům.
14 grudńa – sztyrnosty dźyń grudńa 1740 – pjyrszo ślůnsko wojna: antyaustryjocki bunt we Bryslał. 1948 – powstoł Górnik Zabrze.
25 grudńa – dwadźesty pjůnty dźyń grudńa – 1745 – II ślůnsko wojaczka: podpisańy pokoju we Dresden.
30 grudńa – trzydźysty dźyń grudńa 1922 – poczůntek istńeńo SSSR.
31 grudńa – trzidźesty pjyrszy dźyń grudńa 1982 – zawjeszyńy wojynnego sztandu we Polsce.
Śwjynta
4 grudńa – sztworty dźyń grudńa Barbora – tradycyjne bergmańske śwjynto, kere grubjorze uobchodzům 4 grudńa, we dńu św. Barbary, jejich patrůnki.
24 grudńa – dwadźesty sztworty dźyń grudńa Wilijo – je uroczysto wjeczyrza kero uodbywo śe we kożde Gody.
Rodźyli śe
1 grudńa – pjyrszy dźyń grudńa 1935 – Woody Allen, amerikański reżyser, scynarzysta, aktor, producynt a kůmpozytor.
3 grudńa – trzeći dźyń grudńa 1977 – Adam Małysz, narćarski skoczek.
4 grudńa – sztworty dźyń grudńa 1883 – Wiktor Polak, dichtler a ślůnski powstańec.
5 grudńa – pjůnty dźyń grudńa 1867 – Józef Piłsudski, polski polityker. 1901 – Walt Disney.
14 grudńa – sztyrnosty dźyń grudńa 1985 – Jakub Błaszczykowski, ślůnski fusbalok.
15 grudńa – pjetnosty dźyń grudńa 1933 – Tim Conway, amerikański kůmik.
18 grudńa – uośymnosty dźyń grudńa 1878 – Jozef Stalin, polityker.
Umrzili
1 grudńa – pjyrszy dźyń grudńa 1897 – Adrianus Eversen, ńiderlandzki maler mjejskego baukůnsztu.
4 grudńa – sztworty dźyń grudńa 2011 – Sócrates, brazylijski fusbalok.
5 grudńa – pjůnty dźyń grudńa 1791 – Wolfgang Amadeus Mozart, austryjocki kůmpozytor a muzyk.
7 grudńa – śůdmy dźyń grudńa 1990 – Horst Bieniek, ślůnski pisorz.
17 grudńa – śedymnosty dźyń grudńa 1932 – Georg Brüning, prawńik, politiker.
Wydarzyńa na śwjeće
1 moja – pjyrszy dźyń moja 2004 – dźeśynć krejůw (w tym Polsko, Czesko Republika a Słowacyjo) wstůmpjůły do Ojropskjej Uńiji.
2 moja – drugi dźyń moja 1921 – anfang III ślůnskego powstańo.
4 moja – sztworty dźyń moja 1904 – zołożyńy FC Schalke 04. 1994 – Palestyńczyki erbnůły autůnůmijo we Sztrefje Gazy a we Jerychu.
6 moja – szůsty dźyń moja 1945 – Krajowa Rada Narodowa usuwo autůnůmijo ślůnskego wojewůdztwa (II Rzeczpospolita).
8 moja – ůsmy dźyń moja 1996 – we RPA stworzůno nowo konstytucyjo.
13 moja – trzinosty dźyń moja 2006 – uodymkńynto Ślůnske Muzeum we Görlitz.
21 moja – dwudźysty pjyrszy dźyń moja 1904 – zołożyńy FIFA.
22 moja – dwudźysty drugi dźyń moja 2017 – zamach we Manchesterze, kery przińůs 22 uofjory.
26 moja – dwudźysty szůsty dźyń moja 1805 – Napoleůn Bůnaparte uostoł krůlym Italije. 1945 – uodbůł śe pjyrszy kůncyrt we ślůnskej filharmońije we Katowicach. 1966 – Gujana uodzyskoła samostanowjyńy.
27 moja – dwudźesty śůdmy dźyń moja 1894 – na Gůrnym Ślůnsku uotwarto pjyrszo lińa parowyj sztrasbany.
29 moja – dwudźysty dźywjůnty dźyń moja 1953 – wlyźyńy pjyrszego czowjeka, Edmunda Hillary na Mount Everest.
30 moja – trzidźysty dźyń moja 1434 – Bitwa pode Lipanůma.
Śwjynta
1 moja – pjyrszy dźyń moja do roku 731 – Wszyjskich Śwjyntych.
3 moja – trzeći dźyń moja We Polsce – Śwjynto Kůnstytucyji.
Rodźyli śe
3 moja – trzeći dźyń moja 1945 – Tadeusz Rydzyk, polski duchowny, redymptorysta, geszefćorz.
5 moja – pjůnty dźyń moja 1818 – Karl Marx, mjymjecki filozofer, ekůnůmista a rewolucyjny dźołocz.
8 moja – ůsmy dźyń moja 1916 – João Havelange, brazylijski szportowy dźołocz.
9 moja – dźewjůnty dźyń moja 1790 – Johann Alois Fietzek, ślůnski duchowny.
11 moja – jedynasty dźyń moja 1984 – Andres Iniesta, szpańelski fusbalok.
14 moja – sztyrnosty dźyń moja 1944 – George Lucas, amerikański reżyser, scynarzista i filmowy producynt.
16 moja – szesnosty dźyń moja 1972 – Andrzej Sebastian Duda – polski polityker, prezydynt rzeczypospolityj Polskij uod 6 śyrpńa 2015.
18 moja – uośymnosty dźyń moja 1882 – Robert Bednorz, ślůnski bildhauer.
19 moja – dźewjytnosty dźyń moja 1881 – Mustafa Kemal Atatürk, turecki politiker.
23 moja – dwudźysty trzeći dźyń moja 1707 – Carl von Linné, szwedzki przirodńik.
25 moja – dwudźesty pjůnty dźyń moja 1987 – Kamil Stoch, polski narćarski skoczek.
26 moja – dwudźysty szůsty dźyń moja 1822 – Edmond de Goncourt, francuski pisorz. 1956 – Simon Tahamata, ńiderlandzki fusbalok, napadźor.
29 moja – dwudźysty dźywjůnty dźyń moja 1610 – Maria Cunitz, ślůnsko astronom.
Umrzili
1 moja – pjyrszy dźyń moja 1904 – Antonín Dvořák, czeski kůmpozytor a dyrygynt uokresu romatyzmu.
2 moja – drugi dźyń moja 1519 – Leonardo da Vinci, italski, rynesansowy malyrz, baumajster, filozof, muzykant, dichter, uodkrywca, matymatyk, anatům, geolog, czowjek nauki.
12 moja – dwanosty dźyń moja 1798 – George Vancouver, brytyjski rajzowńik a uodkrywca. 1919 – Karol Miarka mjanowany modym, ślůnski dźołocz społeczny.
20 moja – dwudźysty dźyń moja 1506 – Krzisztof Kolůmb, italski żyglorz a nawigator.
22 moja – dwudźysty drugi dźyń moja 1885 – Victor Hugo, francuski dichter a pisorz.
24 moja – dwudźesty sztworty dźyń moja 1543 – Nicolaus Copernicus, astrůnům, matymatyk.
25 moja – dwudźesty pjůnty dźyń moja 2014 – Wojciech Jaruzelski, polski polityker, wojskowy, mjoł stopjyń jenerała, prymjer PRL, przewodńiczůncy Rady Państwa, prezydynt PRL, a ńyskorzi RP.
26 moja – dwudźysty szůsty dźyń moja 1959 – Ferdinand Frantz, mjymjecki uoperowy śpjywok. 2008 – Sydney Pollack, amerikański reżyser, szauszpiler a producynt filmowy.
30 moja – trzidźysty dźyń moja 1950 – Feliks Steuer, tworzićel uortografije Steuera.
Wydarzyńa na śwjeće
8 czyrwca – uůsmy dźyń czyrwca 1968 – stworzůno Ślůnski Uńiwersytet we Katowicach.
15 czyrwca – pjyntnosty dźyń czyrwca 1954 – stworzůno UEFA.
27 czyrwca – dwudźesty śůdmy dźyń czyrwca 2001 – Ruch Autůnůmije Ślůnska dostoł sztatus stowarzyszyńo.
Śwjynta
1 czyrwca – pjyrszy dźyń czyrwca – Śwjatowy Dźyń Bajtla
Rodźyli śe
1 czyrwca – pjyrszy dźyń czyrwca 1926 – Marilyn Monroe, amerikańsko aktorka filmowo, legynda kina, seksbomba lot 50. a 60. XX wjeku.
3 czyrwca – trzeći dźyń czyrwca 1933 – Jerzy Urban, polski dźyńńikorz, pisorz, satyryker a polityker.
4 czyrwca – sztworty dźyń czyrwca 1952 – Bronisław Komorowski, polski politiker. 1985 – Lukas Podolski, ślůnski fusbalok.
6 czyrwca – szůsty dźyń czyrwca 1837 – Norbert Bonczyk, ślůnski katolicki kśůndz, dichter a tuplikorz.
10 czyrwca – dźeśůnty dźyń czyrwca 1901 – Jerzy Ziętek, ślůnski kůmůńistyczny polityker.
11 czyrwca – jedynosty dźyń czyrwca 1856 – Karol Miarka, drukorz a wydowca, ślůnski dźołocz społeczny.
13 czyrwca – trzinosty dźyń czyrwca 1954 – Andrzej Lepper, polski polityker.
14 czyrwca – sztyrnosty dźyń czyrwca 1928 – Ernesto Guevara, argyntyński rewolucjůńista. 1946 – Donald Trump, amerykōński geszefćorz a polityker.
16 czyrwca – szysnosty dźyń czyrwca 1971 – Tupac Shakur, hamerikański raper, dichter a szauszpiler.
18 czyrwca – uośymnosty dźyń czyrwca 1949 – Jarosław Kaczyński a Lech Kaczyński, polske politikery.
Rodźyli śe
19 czyrwca – dźewjytnosty dźyń czyrwca 1959 – Christian Wulff, mjymjecki polityker a prawńik.
20 czyrwca – dwudźesty dźyń czyrwca 1952 – John Goodman, hamerikański kůmik a szauszpiler. 1968 – Mateusz Morawiecki, polski polityker.
21 czyrwca – dwudźesty pjyrszy dźyń czyrwca 1946 – Piotr Domaradzki, ślůnski pisorz, esejista a dźyńńikorz.
22 czyrwca – dwudźesty drugi dźyń czyrwca 1757 – George Vancouver, brytyjski rajzowńik a uodkrywca.
23 czyrwca – dwudźesty trzeći dźyń czyrwca 1972 – Zinedine Zidane, francuski fusbalok.
25 czyrwca – dwudźesty pjůnty dźyń czyrwca 1963 – George Michael, brytyjski pjosynkorz. 1981 – Simon Ammann, szwajcarski narćarski skoczek.
28 czyrwca – dwudźesty uůsmy dźyń czyrwca 1906 – Maria Goeppert-Mayer, fizykerka amerikańsko ślůnskygo pochodzyńo. 1977 – Łukasz Surma, polski fusbalok. 1978 – Miroslav Klose, mjymjecki fusbalok.
29 czyrwca – dwudźesty dźewjůnty dźyń czyrwca 1797 – Józef Lompa, ślůnski dźołacz a dichter.
Umrzili
1 czyrwca – pjyrszy dźyń czyrwca 2008 – Yves Saint-Laurent, francuski projektant mody.
5 czyrwca – pjůnty dźyń czyrwca 2004 – Ronald Reagan, hamerikůński politiker.
9 czyrwca – dźewjůnty dźyń czyrwca 1671 – Sebastian von Rostock, breslawski biskup.
16 czyrwca – szysnosty dźyń czyrwca 2017 – Helmut Kohl, mjymjecki polityker.
18 czyrwca – uośymnosty dźyń czyrwca 1945 – Bertrand Zimolong, ślůnski duchowny, mynczynńik.
20 czyrwca – dwudźesty dźyń czyrwca 1958 – Kurt Alder, ślůnski chymiker.
21 czyrwca – dwudźesty pjyrszy dźyń czyrwca 1527 – Niccolò Machiavelli, filozof, społeczny a polityczny pisorz, dyplůmat. 1992 – Joan Fuster, walyncyjski pisorz we katalůńskij godce.
23 czyrwca – dwudźesty trzeći dźyń czyrwca 1585 – Marcin Gerstmann, breslawski biskup.
24 czyrwca – dwudźesty sztworty dźyń czyrwca 1593 – Abraham von Franckenberg, ślůnski matymatyker, fizyker, dochtůr a dichter. 1885 – Ewald Latacz, ślůnski polityker a doktůr prawa. 1987 – Lionel Messi, argyntyński fusbalok.
25 czyrwca – dwudźesty pjůnty dźyń czyrwca 1652 – Abraham von Franckenberg, ślůnski matymatyker, fizyker, dochtůr a dichter.
29 czyrwca – dwudźesty dźewjůnty dźyń czyrwca 1895 – Martin Mroz, hamerikański przestympca.
30 czyrwca – trzidźesty dźyń czyrwca 2012 – Icchak Szamir, izraelski politiker.
Sztreka Śmierci
Poczůntkowo stacyjo
Drugo stacyjo
Trzećio stacyjo
Sztworto stacyjo
Pjůnto stacyjo
Szůsto stacyjo
Śůdmo stacyjo
Ůsmo stacyjo
Dźewjůnto stacyjo
Dźeśůnto stacyjo
Jedynasto stacyjo
Dwanosto stacyjo
Trzinosto stacyjo
Kůńcowo stacyjo